Bazylika Dominikanów w Lublinie.
Klasztor Dominikanów, krużganki, Sala Unii Lubelskiej i Skarbiec.
Mówią, że to serce Starego Miasta. Inni, że to serce Lublina. I coś w tym jest. Historia Ojców Dominikanów rozpoczęła się w 1231 roku. Przybyli oni z Sandomierza do Lublina. Gdy pojawili się na Wzgórzu Staromiejskim w miejscu obecnego klasztoru było puste pole a za obecnym ołtarzem tylko palisada. Zamieszkali oni u księży w kościele Św. Mikołaja na Czwartku. Kiedy wybudowano tu pierwszy klasztor w 1253 roku sprowadzili się do niego. Są już z nami prawie 800 lat i tyle ma też kościół pełen historycznych tajemnic.
Będąc w środku spójrzmy na sklepienia końca okresu gotyckiego a początek renesansu a więc przełomu XV i XVI wieku. Patrząc na ozdoby w kaplicach Firlejowskiej czy kaplicy Tyszkiewiczów zobaczymy ozdoby renesansowe. Kaplica Tyszkiewiczów, piękna, monumentalna to prezbiterium bazyliki. Ma ponad 30 metrów wysokości a na niej znajduje się piękny fresk sądu ostatecznego. Na nim widoczne były spękania które były efektem działań wojennych w Lublinie.
Niedaleko klasztoru spadły bomby, które spowodowały ruchy konstrukcji oraz odjeżdżanie kaplicy od całej bazyliki. Dlatego zostały wzmocnione fundamenty i umocniona skarpa od ulicy Podwale. Na ścianach bocznych ujrzymy wiele sztukaterii, piękne duże obrazy przedstawiające historię Lublina. Natomiast cztery ołtarze boczne to barok czyli koniec XVII i początek XVIII wieku. Skąd się wzięły nazwy kaplic bocznych? Otóż każdy chciał pokazać ja jestem bogaty. Ponadto co jest ciekawostką, pod całym kościołem są krypty a więc miejsca wiecznego spoczynku.
Obok prezbiterium znajduje się wejście do miejsca nieznanego, kiedyś osobnego kościoła a teraz XVII wiecznej kaplicy zwanej Kaplicą Paryską. Na niej zobaczymy polichromię z historii zakonu. Z kolei przez XV portal i XV wieczne drzwi wejdziemy do miejsca jednego z najstarszych w klasztorze. Wokół pięknie zdobiona kaplica z mozaikami z historii Polski, freski przedstawiające króla Stanisława Augusta czy Jana Kazimierza. Ale od Kazimierza Wielkiego do Sachsów, wszyscy królowie to miejsce odwiedzili.
Fascynująca jest ściana, której wykończenie sugeruje, że jest to budynek z końca około XII wieku a więc wczesnego średniowiecza. Kolejnym pomieszczeniem wartym zobaczenia jest sala której drugiej takiej nie ma w Lublinie. Powstała na początku XVII wieku jako przedstawicielka renesansu lubelskiego. To tutaj wcześniej bracia dominikanie jadali a teraz jest miejscem spotkań. Stoi na murach średniowiecznych, obronnych miasta Lublina z powodu tego, że klasztor dobudowywał się i wykraczał po za mury.
1 lipca 1569 roku przyjechali tu szlachcice z całej Litwy i Rzeczpospolitej podpisywać wielki układ: Unię, pierwszą unię w Europie między Litwą a Polską. Traktat został przeczytany właśnie z jednej z ambon w kościele Ojców Dominikanów. W świątyni znajduje się wiele cennych pamiątek i przedmiotów które są związane z historią Lublina i Polski. Najważniejsza jest relikwia chrześciaństwa - cząstka z drzazgą pochodzącą z krzyża na którym ukrzyżowano Chrystusa. Zobaczymy tu także renesansowy nagrobek Piotra i Mikołaja Firlejów. W tej chwili dzięki środkom z UE kilkadziesiąt osób dba o przywrócenie bazyliki do stanu świetności.
Będąc u Dominikanów w Lublinie warto zobaczyć klasztorne krużganki gdzie znajduje się Sala Unii Lubelskiej oraz Skarbiec. W Skarbcu zobaczymy stałą wystawę "Klasztor w sercu miasta. Dzieje i skarby lubelskich dominikanów. Znajdują się tutaj kolekcja zabytkowych szat liturgicznych i wyrobów złotniczych.
Obecnie w części klasztoru działa Teatr Lalki i Aktora im. H. Ch. Andersena który został stworzony w 1954 roku. Na dwóch scenach aktorzy wystawiają sztuki dla dzieci. Od 1995 r nie wystawiane są tradycyjne spektakle kukiełkowe, tylko spektakle inscenizowane z użyciem klasycznych lalek.
Teatr był niejednokrotnie nagradzany na festiwalach. Zespół twórców prezentował swoje przedstawienia w wielu państwach świata.
Zwiedzanie Bazyliki i skarbca Dominikanów.
Zwiedzanie Bazyliki Dominikanów dostępne jest codziennie od godziny 9.00 do 17.00, oczywiście poza godzinami kiedy odbywają się msze. Skarbiec natomiast możemy zwiedzać codziennie od godziny 10.00 do 17.00. Bazylikę i Klasztor możemy zwiedzać indywidualnie, w grupie lub z przewodnikiem. Dla zwiedzających dostępne są przewodniki z informacjami o historii klasztoru i najcenniejszych zabytkach.
W każdą sobotę o godzinie 10.00 odbywa się zwiedzanie z przewodnikiem. Jest bezpłatne i trwa około 2 godzin.
