Zabytki w Lublinie. 7 Najlepszych zabytków w Lublinie.
Witajcie na PoznajLublin.pl. Jeżeli chcecie poznać najważniejsze zabytki w Lublinie to dobrze trafiliście. Zaprezentujemy tu dla Was 7 najważniejszych zabytków architektury w Lublinie słynące z bogatej historii i kultury. Znajduje się tutaj wiele miejsc, które zachwycają turystów swoim urokiem i niezwykłą atmosferą. Zapraszamy Was na niezapomnianą wycieczkę z cyklu zabytki w Lublinie.
1. Muzeum Narodowe - Zamek Lubelski w Lublinie.
Zamek Lubelski to najważniejszy zabytek w Lublinie, który pełnił między innymi rolę kwatery królewskiej odwiedzanej przez Kazimierza Wielkiego oraz przedstawicieli rodu Jagiellonów.
Bywał tu także król Jagiełło w towarzystwie królowej Jadwigi.
Na Zamku Lubelskim przebywał także znany nam wszystkim Jan Długosz wychowując synów Kazimierza Jagiellończyka.
Gotyckie gmachy nadbudowano na zlecenie Zygmunta I Starego.
Gościem Zamku Lubelskiego był również Zygmunt August w czasie obrad sejmu lubelskiego w 1569 roku. Na zamku nastąpiło także podpisanie aktu unii lubelskiej. Kres świetności zakończyły wojny drugiej połowy XVII wieku, kiedy to z kompleksu pozostały jedynie kaplica i baszta.
Dzięki staraniom Stanisława Staszica na fundamentach wzniesiono w latach 1824-1826 gmachy w stylu angielskiego neogotyku z przeznaczeniem na "wzorowe" więzienie. Zamek Lubelski pełnił rolę więzienia od 1826 do 1954 roku. Więziono tutaj polskich patriotów, uczestników powstania styczniowego. Od września 1944 roku siedzibę swoją miało tu więzienie polityczne NKWD gdzie mordowano przez powojennego zaborcę wschodniego żołnierzy Armii Krajowej oraz przedstawicieli różnych grup społecznych skazanych za przynależność do organizacji niepodległościowych walczących za wolną Polskę (cała prawda w serialu Czas Honoru). Po likwidacji więzienia Zamek Lubelski przeznaczono na potrzeby kultury. Dzisiaj mieści się tutaj Muzeum Lubelskie obejmujące zamek, basztę i Kaplicę Trójcy Świętej.
Z Zamkiem Lubelskim związana jest ciekawa legenda o Saulu Wahlu, która Józef Czechowicz opisuje w swoim poemacie "Król Jednej Nocy". "Za czasów Zygmunta Augusta żył w Lublinie uczony w piśmie Szot Wahl, człowiek wielkiej nauki i głębokiego serca. Zyskał sobie uznanie nie tylko swoich współwyznawców ale i całego mieszczaństwa lubelskiego. Gdy pewnej lipcowej nocy 1572 roku doszły wieści o smierci ostatniego z Jagiellonów, motłoch miejski okrzyknął królem polskiego starego Wahla. W triumfie poprowadzono go na zamek przy blasku pochodni, ale juz o świcie dnia nastęnego wojska kasztelańskie usunęły stamtąd króla jednej nocy".
Będąc na Zamku Lubelskim na pierwszym piętrze zobaczymy stół z wypaloną czarcia łapą. Z tym stołem wiąże się lubelska Legenda o Czarciej Łapie - czytaj więcej...
Kaplica Zamkowa (Kaplica Trójcy Świętej) to kolejna ważna budowla w grupie zabytki w Lublinie. To symbol wielokulturowej przeszłości Lublina. Tutaj prowadzą wszystkie drogi w Lublinie i tutaj przyjeżdżają turyści z całego świata aby podziwiać freski wykonane przez ruskich artystów.
Spójrzmy na freski, na jednym z nich widzimy jak dwóch igrców razem z muzykantami bierze udział w scenie wyśmiewania się z Jezusa. Scena ta kojarzy się nam z wielkanocnym misterium liturgicznym. Takie właśnie misteria oglądali mieszkańcy Lublina w kościele farnym Świętego Michała po którym pozostał pusty plac Plac po Farze. Kolejna ciekawostka to anioły, jest ich tutaj tak dużo, że nocą nad kaplicą słyszymy delikatny szum anielskich skrzydeł.
Kaplica Zamkowa (Kaplica Trójcy Świętej) to najważniejszy zabytek na Wzgórzu Zamkowym. W obecnej formie powstała w latach 1341 - 1370. Budynkiem poprzedzającym była kaplica pod tym samym wezwaniem ulokowana przed 1326 rokiem prawdopodobnie w północno-zachodniej części wzniesienia gdzie badania archeologiczne potwierdziły obecność XII wiecznego cmentarzyska. W tamtych latach opiekę nad kaplicą sprawowali prawdopodobnie benedyktyni świętokrzyscy.
Dzięki fundacji króla Władysława Jagiełły ściany kaplicy zamkowej ozdobiono malowidłami w stylu bizantyjsko-ruskiej które ukończono w dniu św. Wawrzyńca w 1418 roku. Na obudowie schodów prowadzących na chór muzyczny umieszczono malowidła fundacyjne z portretem króla Władysława Jagiełły. W XVI i XVII wieku w kaplicy zamkowej został wykonany nowy portal, zakrystię i szczyt w stylu renesansu lubelskiego. Upadek zamku doprowadził do schyłku znaczenia zamkowego kościoła. W czasie okupacji hitlerowskiej działał tutaj sąd specjalny.
W końcu XIX wieku malarz Józef Smoliński dokonał odkrycia znajdujących się pod tynkiem malowideł. Prace konserwatorskie nad przywróceniem pierwotnego wyglądu freskom trwały z przerwami sto lat.
Po zakończeniu zwiedzania i wyjściu z Zamku Lubelskiego udajemy się do obiektu jakim jest Brama Grodzka.
Brama Krakowska w Lulinie to XIV-wieczna budowla kamienno-ceglana, była jedyną brama wjezdową do miasta do której kierowały się wszystkie trakty. Brama Krakowska jest pozostałością miejskich murów obronnych wybudowanych w latach 1342-1370 i jedną z dwóch bram. Wybudowana została po najeździe Tatarów na Lublin w 1341 roku za panowania króla Kazimierza Wielkiego. Stanowi wspaniały zabytek w Lublinie który należy poznać nie tylko z zewnątrz ale także w środku ponieważ mieście się tutaj wspaniałe muzeum.
W kolejnych wiekach podwyższano ją o kolejne kondygnacje. Wielki pożar w 1575 roku zniszczył Bramę Krakowską i przedbramie datowane na połowę XVI wieku. Oczywiście budynek został odremontowany. W Bramie Krakowskiej mieszkali zegarmistrz do obsługi zegara oraz trębacz. W samej bramie powstawały licznie kiedyś jatki i kramy a na jej przedpolu warsztaty i domostwa przedmieszczan. Przed Bramą Krakowską znajduje się plac nazwany Placem Łokietka w 600-lecie nadania Lublinowi przez tego króla prawa magdeburskiego.
Nazwa Brama Krakowska pochodzi od średniowiecznego traktu który wiódł od Krakowa. Kiedyś z Bramy krakowskiej grano hejnał który obecnie trębacz odgrywa z balkonu pobliskiego ratusza. W Bramie Krakowskiej mieści się Muzeum Historii Miasta Lublina.
Od strony Placu Łokietka na przedbramiu wisi obraz Matki Bożej Niepokalanie Poczętej natomiast od ulicy Bramowej od połowy XVII wieku znajduje sie obraz św. Antoniego.
Od 1965 roku mieści sie tutaj Muzeum Historii miasta Lublina, gdzie zobaczymy przedmioty pochodzące z wykopalisk archeologicznych mających miejsce na terenie miasta Lublin. Znajdują się tutaj: miecz katowski, XVI-wieczne rury z wodociągu lubelskiego, stare druki i fotografie, portrety osób związanych z miastem Lublin oraz dzwon zegarowy z 1585 roku.
Wchodząc na Stare Miasto tuż za Bramą Krakowską skręcamy w prawo. Po chwili dojdziemy do: Baszta Półokrągła.
4. Wieża Trynitarska z tarasem widokowym.
Mamy piękny, letni, słoneczny dzień. Spacerujesz po uliczkach Starego Miasta w Lublinie. A może masz ochotę zobaczyć to wszystko z góry? Jeśli tak, to zapraszam Was do poznania kolejnego zabytku w Lublinie jakim jest Wieża Trynitarska którą rozsławił nasz lubelski Józef Czechowicz pisząc o złotym koguciku który furkocze na jej szczycie. Kiedy budowano Teatr Stary który może już poznałeś wieża nie wyglądała tak okazale. Stała się nią dopiero po 1826 roku. Najpierw była w tym miejscu Baszta Półokrągła i niewielka furta. Prawdopodobnie Jan Tęczyński w 1560 roku wystawił w tym miejscu Bramę Nową, która jezuici zmienili na Furtę Jezuicką która prowadziła ze Starego Miasta do gmachów kolegium które w kształcie czworoboka zajmowało dzisiejszy Plac Katedralny.
Historia Wieży Trynitarskiej od samego początku związana jest z działalnością jezuitów sprowadzonych do Lublina w 1582 roku. Trzy lata później w 1585 roku król Stefan Batory wydał przywilej na podstawie którego można było wytyczyć place pod budowle przyszłych jezuitów. Na tych placach wybudowali kościół jezuicki, kolegium i szkoły. Budowa wszystkich tych gmachów trwała z przerwami ponad sto lat.
W 1773 roku zakon jezuitów został rozwiązany i wieża Trynitarska wraz kościołem przeszła pod opiekę zakonu trynitarzy. Stąd właśnie pochodzi nazwa Wieża Trynitarska. Gdy Trynitarze objeli w posiadanie wieże powiesili obok dzwonu "Jana" zawiesili mniejszy dzwon o imieniu Jana z Matty. Dzwon ten opuszczając Lublin w 1815 roku zabrali ze sobą do Warszawy. Po odejściu Trynitarzy zaczęto burzyć dawne kolegium jezuickie. Do dzisiaj zachowało się tylko skrzydło północne gdzie obecnie jest dom katedralny oraz wieża w której mieściła się waga miejska.
Około 1819 roku przebudowano zniszczoną wieżę Trynitarską co spowodowało, że była wyższa niż dotychczas górując nad lubelskimi kościołami. Kolejny remont nastąpił w 1894 roku. W 1915 roku wycofujące się wojska rosyjskie ukradły dzwony katedralne z wieży Trynitarskiej. Akurat temu nie mamy co się dziwić bo kradzieże wojsk rosyjskich były na porządku dziennym i później w czasie drugiej wojny światowej i po niej gdy okupowali Polskę jeszcze wiele lat narzucając swoje rządy.
Druga wojna światowa nie oszczędziła wieży. W 1939 roku spalił się jej dach, schody i część drewnianej konstrukcji. Po wojnie przeprowadzono gruntowne remonty i dzisiaj znajduje się tu Muzeum Archidiecezjalne z kolekcją krucyfiksów i dzwonem z kościoła św. Michała a ze wspomnianego tarasu widokowego możemy podziwiać piękną panoramę miasta Lublin. Warto dodać ze stąd fotografował Lublin Edward Hartwig.
5. Archikatedra Lubelska
Po obejrzeniu panoramy Lublina z Wieży Trynitarskiej warto wejść do Archikatedry. To naprawdę prawdziwa perełka architektury i zabytek w Lublinie. Warto bo jest tu wiele do zobaczenia. Jedną z nich jest chrzcielnica z fary. Jest umieszczona po prawej stronie koło nawy głównej. Ma kształt kielicha ze znajdującymi się na niej wyobrażeniami Matki Boskiej z Panem Jezusem. Na przykryciu chrzcielnicy zobaczymy św. Michała który walczy ze smokiem. Właśnie przy tej chrzcielnicy która ocalała z rozebranej fary św. Michała ochrzczono Łukasza Rodakiewicza który zbudował Teatr Stary w Lublinie.
Oprócz chrzcielnicy w Archikatedrze zobaczymy cudowny krucyfiks trybunalski, obraz Matki Boskiej Płaczącej, zakrystię akustyczną, taboret króla Jana III Sobieskiego. Sa tu takze dwa obrazy pochodzące z kościoła św. Michała jednak najbardziej wzruszającym śladem po tym kościele jest epitafium dla Sebastiana Fabiana Klonowica. Jest to tablica z brunatnego marmuru wprawiona w ramę z białego marmuru. Pod portretem znajduje się napis "Zniszczył czas pomnik Leszka ku czci Archanioła, ten kamień oszczędziły zwaliska kościoła". A w pamiątkowej księdze znajduje się adnotacja Marie Skłodowskiej-Curie.
Budowa Archikatedry pw. św. Jana Chrzciciela została rozpoczęta w 1586 roku. Do 1604 roku wzniesiono nawę, prezbiterium i dwie kopułowe kaplice. Do budowy nawy wykorzystano XIV wieczne mury. Z kilkuletnia przerwą do 1617 roku wybudowano dwuwieżową fasadę z sześciokolumnowym portykiem oraz północną kaplicę. Później przez 150 lat już niewiele się zmieniło. 10 marca 1752 roku miał miejsce pożar który spowodował wiele szkód po którym w latach 1752-1755 prowadzono prace przy odbudowie.
Po prawej stronie od wejścia do katedry znajdują się schody które prowadzą do położonej poniżej ulicy Królewskiej. Idąc w dół na zakręcie zobaczymy Pałac Biskupów Lubelskich.
6. Muzeum Wsi Lubelskiej, Skansen Lubelski.
Gdy po całym tygodniu życia we współczesnej cywilizacji postanowicie uciec, to nie musicie jechać aż w Bieszczady. Nie musicie jechać też za Lublin. Na obrzeżach miasta znajdziecie wehikuł czasu który przeniesie Was do przeszłości. Tą maszyną do przemieszczania się w czasie jest Muzeum Wsi Lubelskiej nazywane także Skansen Lublin. To miejsce, to wspaniała atrakcja w Lublinie zarówno dla dorosłych jak i dzieci. Przechodząc przez bramę muzeum cofamy się w daleką przeszłość z dala od mieszczuchów na cichą i spokojną wieś. Tutaj w jednym miejscu na powierzchni 25 hektarów poznamy kilkanaście regionów: Wyżynę Lubelską, Polesie Lubelskie, Podlasie, Powiśle, Roztocze, miasteczko rolnicze i sektor dworski.
Nie zapomnijmy zobaczyć kościoła rzymskokatolickiego, cerkwi greckokatolickiej i plebanii. Wraz z czasem dochodzą kolejne. Na terenie muzeum zostało wyeksponowanych wraz z małą architekturą około siedemdziesięciu obiektów. Zagrody są dokładnie odtworzone wraz z urządzeniami wnętrz i przedmiotami codziennego użytku. Bo przecież tutaj toczyło się codzienne, rodzinne życie.
Ale zacznijmy od początku. Proponuje zwiedzać muzeum zgodnie ze strzałkami i kolejnością numeracji z mapki jaką otrzymamy w recepcji. Dzięki temu niczego nie przeoczymy i zobaczymy naprawdę wszystko. Pierwszą fajną i ciekawą pozycją jaką zobaczymy jest wiatrak z Zygmuntowa. Ciekawa pozycja ponieważ wiatraków raczej podróżując po Polsce wielu nie zobaczymy. Podobnie jak kuźnia z Urzędowa, która znajduje się tuż obok. Z tego samego regionu znajduje się w następnej kolejności zagroda. Później poznamy zagrodę z Niemiec, Żukowa, Tarnogóry, Żabna i tak dalej. Oprócz chałup zobaczymy olejarnię z Bogucina, Dwór z Huty Dzierążyńskiej i Żyrzyna i wiele innych naprawdę ciekawych obiektów. Zwiedzając muzeum dojdziemy także do terenów niżej położonych gdzie trafimy na zbiornik wodny z uroczymi progami wodnymi gdzie przy szumie wody możemy odpocząć rozkoszując się pięknymi widokami z przed lat.
Muzeum Wsi Lubelskiej to nie tylko budynki. to miejsce tętni życiem. Jest pełne zwierząt, zobaczymy tu kury a czasem i małe kurczaczki co dla dzieci jest wspaniałą atrakcją, są tu też kaczki, gęsi, konie, krówki, gołębie i wiele innych wiejskich zwierzaków. W ciągu roku organizowane są różnego rodzaju imprezy.
A gdy zgłodniejemy możemy wstąpić do Piwiarni z Siedliszcza na herbatę i pierogi a w Dworze z Huty Dzierążyńskiej kupić pamiątki ze Skansenu.
Skansen Lublin to także pokazy ginących rzemiosł wiejskich, plastyka obrzędowa, tradycyjny zbiór płodów rolnych oraz obrzędy związane z kalendarzem świąt polskich jak np. Noc Świętojańska która się dziś odbywa 23 czerwca od 18.
7. Muzeum na Majdanku - były niemiecki obóz zagłady.
Muzeum na Majdanku to taki inny smutne miejsce które także należy do grupy zabytki w Lublinie. To były niemiecki obóz koncentracyjny działający w czasie drugiej wojny światowej na przedmieściach Lublina w dzielnicy Majdan Tatarski. Początki obozu na Majdanku zaczynają się w 1941 roku gdy Heinrich Himmler polecił założenie obozu wojennego przeznaczonego dla około 25 tysięcy więźniów zatrudnionych w warsztatach budowlanych SS i policji. Jesienią 1941 roku postanowiono obóz powiększyć co doprowadziło że stał się miejscem mordu przez okupanta niemieckiego Polaków i Żydów. Później niemiecki okupant mordował tutaj także ludność różnej narodowości pochodzącą z całej Europy. W listopadzie 1943 roku zamordowano tutaj 42 000 Żydów ale liczby mogą być o wiele większe. W lipcu 1944 roku Niemcy rozpoczęli ewakuację obozu zabierając więźniów do innych obozów. Obóz został wyzwolony 23 lipca 1944 roku przez żołnierzy armii czerwonej. Natychmiast po wyzwoleniu utworzono tu obóz NKWD dla polskich żołnierzy AK i NSZ gdzie z kolei okupant ze wschodu mordował naszych polskich żołnierzy walczących o wolność Polski.
W czerwcu 1987 roku teren byłego obozu odwiedził Papież Jan Paweł II gdzie modlił się za dusze pomordowanych tu ludzi. Jedną z dróg którą pędzono tu więźniów to dzisiejsza Droga Męczenników Majdanka.